آژانس مسافرتی آیشم

  اقتصاد ویتنام در سال های اخیر پیشرفت چشمگیری را تجربه کرده است. این کشور جنوب شرقی آسیا با قدمتی طولانی و فرهنگی پویا، امروزه به یکی از قطب‌ های اقتصادی نوظهور در منطقه تبدیل شده است. رشد سریع اقتصادی، جذب سرمایه‌ گذاری خارجی و توسعه زیرساخت ‌ها، از جمله مهم ‌ترین دستاوردهای ویتنام در دهه ‌های اخیر می باشد. در ادامه این مطلب به بررسی تحولات مهم اقتصاد ویتنام و شاخص ‌های اقتصادی این کشور خواهیم پرداخت.

تحولات مهم اقتصادی ویتنام

در این بخش تحولات اقتصادی کشور ویتنام را شرح می دهیم:

1. دوره پیش از اصلاحات

قبل از آغاز اصلاحات اقتصادی دهه 1980، اقتصاد کشور ویتنام تحت تاثیر جنگ‌ های طولانی و سیاست ‌های اقتصادی متمرکز، به شدت آسیب دیده بود. رشد اقتصادی منفی، تورم بالا، کمبود کالاهای اساسی و بیکاری گسترده از جمله چالش ‌های اصلی آن دوران بودند. اقتصاد برنامه‌ریزی ‌شده و دولتی، مانع از رشد بخش خصوصی و نوآوری شده بود و این امر سبب شد تا کشور با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کند. سطح زندگی مردم مناسب نبود و صنایع مختلف با ظرفیت ‌های خالی کار می‌ کردند. این شرایط بحرانی، لزوم تحولات مهم اقتصادی ویتنام را بیش از پیش آشکار ساخت و سرانجام به آغاز دور جدیدی از اصلاحات در این کشور منجر شد.

2. دوره Doi Moi

 این دوره که از اواسط دهه 1980 آغاز شد نقطه عطفی در تاریخ اقتصادی ویتنام بود. این دوره با روی کار آمدن سیاست ‌های اقتصادی جدید و آزادسازی بازار همراه شد. دولت ویتنام با هدف بهبود وضعیت اقتصادی کشور، اقدام به خصوصی ‌سازی برخی از صنایع، جذب سرمایه ‌گذاری خارجی و توسعه بخش خصوصی نمود. این تغییرات اساسی منجر به رشد اقتصادی چشمگیر، کاهش فقر و بهبود سطح زندگی مردم شد. با این حال دوره Doi Moi نیز با چالش ‌هایی همچون نابرابری درآمدی، فساد و برخی مشکلات زیست ‌محیطی همراه بود. با وجود این چالش ‌ها دوی ‌موئی یکی از موفق ‌ترین برنامه ‌های اصلاح اقتصادی در کشورهای در حال توسعه شناخته می ‌شود.

3. عضویت در سازمان تجارت جهانی

عضویت ویتنام در سازمان تجارت جهانی در سال 2007 نقطع عطفی در مسیر توسعه اقتصادی این کشور بود. این عضویت، ویتنام را ملزم به اجرای اصلاحات گسترده در قوانین و مقررات تجاری خود کرد و در عین حال فرصت‌ های جدیدی را برای تجارت و سرمایه ‌گذاری در این کشور فراهم آورد. با پیوستن به WTO، ویتنام به یک عضو فعال در نظام تجاری چند جانبه تبدیل شد و تعرفه ‌های گمرکی خود را کاهش داد. این موضوع به افزایش رقابت ‌پذیری کالاهای ویتنامی در بازارهای جهانی و جذب سرمایه ‌گذاری ‌های خارجی بیشتر کمک شایانی کرد. اما عضویت در WTO نیز مسائلی همچون افزایش رقابت با کالاهای وارداتی و نیاز به تطبیق صنایع داخلی با استانداردهای جهانی را برای اقتصاد ویتنام به همراه داشت.

4. جذب سرمایه ‌گذاری خارجی

جذب سرمایه ‌گذاری خارجی یکی از محورهای اصلی تحولات مهم اقتصادی ویتنام در دهه ‌های اخیر بوده است. با اجرای سیاست‌ های تشویقی و ایجاد مناطق اقتصادی ویژه، ویتنام توانسته است سرمایه‌ گذاران خارجی بسیاری را به خود جذب نماید. این سرمایه‌ گذاری‌ ها عمدتا در صنایع تولیدی، الکترونیک، نساجی و همچنین زیرساخت ‌ها صورت گرفته است. ورود سرمایه ‌گذاران به ویتنام، علاوه بر انتقال فناوری و دانش فنی به ایجاد اشتغال و افزایش درآمدهای ارزی کشور کمک بسیاری کرده است. اما  افزایش وابستگی اقتصاد ویتنام به سرمایه‌ گذاری خارجی، این کشور را در برابر نوسانات اقتصادی جهانی آسیب ‌پذیرتر نموده است.


5. توسعه بخش خصوصی

توسعه بخش خصوصی یکی از ستون ‌های اصلی تحولات اقتصادی ویتنام پس از اجرای سیاست ‌های دوی‌موئی است. با کاهش دخالت دولت در اقتصاد و ایجاد فضایی مناسب برای فعالیت بخش خصوصی، شاهد رشد چشمگیر شرکت‌ های کوچک و متوسط در این کشور بودیم. این شرکت‌ ها در صنایع متنوعی از جمله تولید، خدمات و فناوری اطلاعات فعالیت می ‌کنند و نقش بسزایی در ایجاد اشتغال و افزایش میزان تولید ناخالص داخلی ویتنام ایفا می‌ کنند. حمایت دولت از بخش خصوصی از طریق ارائه تسهیلات مالی، کاهش بروکراسی اداری و ایجاد مناطق صنعتی ویژه، به رشد و توسعه این بخش کمک زیادی کرده است. اما توسعه بخش خصوصی در ویتنام نیز با موضوعاتی همچون کمبود نیروی کار ماهر و دسترسی محدود به منابع مالی مواجه می باشد.

بررسی شاخص‌های اقتصادی ویتنام

حال که با تحولات اقتصادی مهم ویتنام آشنا شدید، در این قسمت از مقاله می خواهیم به بررسی شاخص‌ های اقتصادی ویتنام بپردازیم:

· میزان تولید ناخالص داخلی ویتنام

تولید ناخالص داخلی این کشور با تکیه بر صادرات محصولات صنعتی و کشاورزی روند رو به رشدی داشته است. جذب سرمایه‌ گذاری، اصلاحات اقتصادی و نیروی کار جوان از جمله عواملی هستند که به رشد اقتصادی ویتنام کمک کرده ‌اند. اما چالش‌ هایی همچون وابستگی به صادرات و تغییرات اقلیمی نیز بر اقتصاد این کشور تاثیرگذار هستند.

· نرخ تورم

نرخ تورم در ویتنام در سال‌ های اخیر نوساناتی را تجربه کرده است. عواملی مانند سیاست ‌های پولی دولت، نوسانات قیمت جهانی کالا و رشد اقتصادی سریع در این نوسانات نقش داشته ‌اند. تورم بالا می ‌تواند به قدرت خرید مردم آسیب زده و سرمایه‌ گذاری ‌ها را کاهش دهد. از سوی دیگر تورم پایین نیز منجر به رکود اقتصادی می شود. دولت ویتنام تلاش می‌ کند تا با ابزارهای سیاستی مختلف، نرخ تورم را در محدوده هدف خود نگه دارد و از این طریق ثبات اقتصادی را در کشور حفظ نماید.

· نرخ بیکاری

نرخ بیکاری در ویتنام به خصوص در میان جوانان یکی از مسائل مهم اقتصادی این کشور محسوب می ‌شود. رشد سریع جمعیت و افزایش نیروی کار، در کنار تغییرات ساختاری در اقتصاد، بر میزان بیکاری تاثیرگذار بوده است. همچنین درآمدهای کم و تمرکز صنایع در مناطق خاص بر شدت مشکل بیکاری افزوده است. دولت ویتنام تلاش می ‌کند تا با اجرای برنامه ‌های اشتغال ‌زایی، توسعه آموزش‌ های فنی و حرفه ‌ای و حمایت از بیزنس های کوچک و متوسط نرخ بیکاری را کاهش دهد.

چالش‌ها و فرصت ‌های پیش روی اقتصاد ویتنام

اقتصاد ویتنام در سال‌ های اخیر رشد قابل توجهی داشته است اما همچنان با چالش ‌های جدی مواجه است. یکی از مهم‌ ترین این چالش ‌ها وابستگی شدید به صادرات است. نوسانات بازارهای جهانی و جنگ ‌های تجاری می ‌توانند به شدت بر اقتصاد این کشور تأثیر بگذارند. همچنین نابرابری درآمدی و توسعه ناهمگون مناطق مختلف از دیگر مشکلات اقتصادی ویتنام محسوب می‌ شود. با این حال ویتنام از پتانسیل‌ های بالایی نیز برخوردار است. نیروی کار جوان و پرانرژی، بازار داخلی رو به رشد و موقعیت جغرافیایی مناسب از جمله فرصت ‌هایی هستند که می ‌توانند به رشد پایدار این کشور کمک نمایند. برای غلبه بر چالش ‌ها و بهره ‌برداری از فرصت‌ ها ویتنام نیازمند سرمایه‌ گذاری در زیرساخت ‌ها، بهبود محیط کسب‌ و کار و توسعه صنایع با ارزش افزوده بالا است.

نتیجه‌گیری

ویتنام با گذر از یک دوره سخت و دشوار به یکی از اقتصادهای پویا در منطقه تبدیل شده است. اصلاحات اقتصادی، جذب سرمایه ‌گذاری و توسعه بخش خصوصی، نقش بسیار مهم و کمک کننده ای در این موفقیت داشته‌ اند. با این وجود جهت حفظ این رشد و رفع چالش ‌های موجود، کشور ویتنام نیازمند ادامه اصلاحات ساختاری، سرمایه ‌گذاری و توسعه صنایع می باشد.

سوالات متداول

1. چه عواملی باعث رشد اقتصادی سریع ویتنام شده است؟ اصلاحات اقتصادی به ویژه در دوره Doi Moi، جذب سرمایه ‌گذاری خارجی، توسعه بخش خصوصی، نیروی کار جوان و پرانرژی و عضویت در سازمان تجارت جهانی سبب رشد اقتصادی ویتنام شده اند. 2. بزرگ ترین چالش ‌های پیش روی اقتصاد ویتنام چیست؟ وابستگی شدید به صادرات، نابرابری درآمدی، توسعه ناهمگون مناطق، تغییرات اقلیمی و کمبود نیروی کار ماهر از مهم ترین چالش های پیش روی اقتصاد این کشور هستند. 3. دوره Doi Moi چه تأثیری بر اقتصاد ویتنام داشت؟ در این دوره با آزاد سازی بازار و خصوصی ‌سازی آن، فقر کاهش پیدا کرد و سطح زندگی مردم بهبود یافت که این موضوع پیشرفت بزرگی در تاریخ اقتصادی ویتنام بود. 4. آینده اقتصاد ویتنام چگونه پیش ‌بینی می‌ شود؟ با توجه به پتانسیل ‌های موجود، آینده روشنی برای اقتصاد ویتنام پیش ‌بینی می‌ شود. اما برای دستیابی به رشد پایدار، نیاز به ادامه اصلاحات و سرمایه‌ گذاری است.